Aktualnie dostępne tomy Bibliografii Polskiej dystrybuuje: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
*
Wszystkie przedsięwzięcia naukowe opisane w naszej Kronice są efektem pracy całego zespołu bibliografów zatrudnionych w Centrum, bez której nie byłyby one możliwe.
*
Zarządzeniem nr 56 z dnia 12 października 2007 roku JM Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego na wniosek prof. Wacława Waleckiego powolał w miejsce Zakładu Bibliografii Polskiej im. Karola Estreichera - Centrum Badawcze "Bibliografii Polskiej" Estreicherów. Cieszymy się z tego ważnego awansu naukowego naszej placówki.
mgr Stanisław Siess-Krzyszkowski oraz prof. Wacław Walecki uczestniczyli w Warszawie w Bibliotece Narodowej w międzynarodowej Konferencji Zbiory Radziwiłłów w Nieświeżu. Stan badań nad rekonstrukcją zbiorów. Mgr Krzyszkowski wygłosił referat Elektroniczny i drukowany katalog starych druków polskich z Biblioteki w Nieświeżu w zbiorach Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu, Biblioteki Uniwersytetu Łomonosowa w Moskwie i Biblioteki Uniwersyteckiej w Helsinkach. Wystąpienie to spotkało się z bardzo wysoką oceną; prof. Paulina Buchwald-Pelcowa zaliczyła badania prowadzone przez naszego kolegę do grupy studiów, które będą ukoronowaniem całego projektu. Jednocześnie prof. Walecki, dziękując Organizatorom w imieniu wszystkich Uczestników sesji za jej zorganizowanie, poprosił o włączenie naszego Centrum do projektu UNESCO: "Pamięć Świata", podjętego pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
prof. Wacław Walecki prezentował naszą bazę na plenarnych obradach konferencji naukowej w Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Tytuł referatu: Centrum Badawcze Bibliografii Polskiej Estreicherów – tradycja i współczesność. Wybrane problemy digitalizacji Bibliografii Polskiej, tworzenie komputerowych baz danych z zakresu bibliografii oraz międzynarodowej współpracy w tej dziedzinie (Ukraina, Rosja, Litwa, Białoruś). Tytuł konferencji: Międzynarodowa Konferencja Naukowa Kraków-Lwów: książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku.
Zarządzeniem nr 56 z dnia 12. października 2007 roku JM Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego przekształcił Zakład Bibliografii Polskiej im. Karola Estreichera w Centrum Badawcze Bibliografii Polskiej Estreicherów. Cieszymy się z tego ważnego awansu naukowego naszej placówki.
W tym terminie Zakład Bibliografii Polskiej im. Karola Estreichera zorganizował międzynarodową sesję naukową. Oto oficjalne sprawozdanie z tego ważnego naukowego wydarzenia:
LIBRI SEPARATI – KSIĘGI ODDZIELONE
Polonika w zbiorach bibliotek państwowych na Wschodzie
Zakład Bibliografii Polskiej im. Karola Estreichera w Uniwersytecie Jagiellońskim zorganizował międzynarodową konferencję naukową LIBRI SEPARATI, poświęconą starodrukom polskim znajdującym się w bibliotekach państwowych Rosji, Ukrainy, Białorusi i Litwy.
W przygotowaniach organizacyjnych współuczestniczył Krakowski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, zaś wsparcia finansowego udzieliło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W wyniku zawirowań historycznych ostatnich dwóch stuleci znaczna część polskich zbiorów bibliotecznych nie tyko z wschodnich terenów dawnej Rzeczpospolitej znalazła się poza obecnymi granicami Polski. Celem konferencji było więc zebranie w jednym miejscu osób z różnych stron, które połączyło zainteresowanie losami książki polskiej na Wschodzie – częstokroć pasjonatów, którzy poświęcają swój czas na zajmowanie się tym zagadnieniem, choć znajduje się ono poza bezpośrednim zakresem ich obowiązków.
Pierwszy dzień konferencji poświęcony był na referaty gości zagranicznych, którzy przedstawiali stan badań nad zbiorami polskimi w poszczególnych bibliotekach na Wschodzie oraz towarzyszące temu problemy metodologiczne. Irina Velikodnaya z Moskwy zwróciła w swoim referacie uwagę na problem definicji książki polskiej. Biblioteki zagraniczne często bowiem posługują się kryterium językowym, uznając jako polonicum jedynie druki polskojęzyczne. Stwarza to jednak duże problemy przy katalogowaniu wydawanych na terenie Rzeczpospolitej druków łacińskich, niemieckich czy żydowskich, cyrylickich. W związku z tym pojawiła się propozycja nie tyle nowej definicji, co powrotu do definicji Estreicherowskiej – za polonicum uznajemy wszystkie materiały drukowane powstałe w historycznych granicach Rzeczpospolitej niezależnie od języka. Irina Velikodnaya zwróciła też uwagę na konieczność odwoływania się do Bibliografii Estreicherów przy katalogowaniu zbiorów polskich, podkreślając jednocześnie, że spośród wszystkich bibliotek moskiewskich tylko jedna posiada komplet tych tomów. Drugi referat wygłosiła Olga Guseva z Sankt Petersburga – opiekun księgozbioru nieświeskiego Radziwiłłów, znajdującego się obecnie w petersburskiej Bibliotece Rosyjskiej Akademii Nauk. Tematem wystąpienia były dzieje zbioru nieświeskiego oraz próby zrekonstruowania jego pierwotnej zawartości. Następnie Irina Vrubel z Moskwy zaprezentowała drzeworytowe portrety królów, królowych i szlachty polskiej, znajdujące się w zbiorach moskiewskich, zaś Galina Kireeva z Mińska omówiła starodruki polskie znajdujące się w bibliotekach białoruskich. Daiva Narbutiene z Wilna przedstawiła wystąpienie poświęcone drukom polskojęzycznym w zbiorach litewskich. Wskazała jednocześnie, że język polski jest traktowany z tamtejszej perspektywy jako język literacki dawnej Litwy, więc powstałe na Litwie starodruki polskie są traktowane jako piśmiennictwo litewskie i w związku z tym katalogowane w zbiorze lituaników. Z kolei Irena Ciborovska-Rymarowich z Kijowa omówiła polonica znajdujące się w Bibliotece Narodowej Ukrainy. Nastepnie Elena Polevshchykova z Odessy zajęła się kwestią książek pochodzących z odeskiej biblioteki uniwersyteckiej, której fundamentem była kolekcja warszawskiego slawisty Andrzeja Kucharskiego, zakupiona na potrzeby uniwersytetu w drugiej połowie XIX wieku.
Dwa następne referaty wygłosili badacze lwowscy. Olga Kolosovska zaprezentowała elektroniczny katalog starodruków, zaś Natalia Szwec omówiła dzieje Biblioteki Uniwersytetu Lwowskiego oraz próby ustalenia pierwotnej zawartości włączonych do niej bibliotek klasztornych. Svitlana Pozikhovska z Ostroga przedstawiła historię tamtejszego zbioru książek polskich. Natomiast Irina Żuravlova z Charkowa omówiła zbiory biblioteczne Uniwersytetu Charkowskiego oraz jego niezwykłą rolę w polsko-rosyjskich kontaktach kulturowych w XIX wieku.
Dnia 10 października zagraniczni goście zapoznawali się z pracą Biblioteki Jagiellońskiej i zwiedzali Kraków, zaś kolejny dzień rozpoczął referat wygłoszony przez Nadiezdę Derkach z Moskwy, poświęcony kolekcji ekslibrisów Pawła Ettingera, działającego w Rosji. Następnie pracownicy Zakładu Bibliografii przedstawili swoje referaty dotyczące korzystania z Bibilografii Estreicherów (Alina Baran i Magdalena Sokołowska), zasad opracowywania haseł według wzorca Estreicherowskiego (Stanisław Siess-Krzyszkowski), drukowanych i elektronicznych źródeł pomocniczych z zakresu humanistyki polskiej (Magdalena Mnikowska i Tomasz Nastulczyk) oraz internetowych katalogów bibliotecznych (Beata Grzybek). Na zakończenie konferencji kierownik Zakładu Bibliografii, prof. Wacław Walecki przedstawił Elektroniczną Bazę Bibliografii Estreichera – opracowywaną przez niego (www.estreicher.pl), która umożliwia przeszukiwanie bazy danych powstałej w oparciu o Bibliografię Estreichera, a także przeglądanie zeskanowanych stron Bibliografii na podstawie internetowych indeksów.
Konferencję zakończył koncert muzyki barokowej oraz spotkanie towarzyskie, w czasie którego goście otrzymali podpisane przez nas pamiątkowe książki.
Tomasz Nastulczyk
mgr Stanisław Siess-Krzyszkowski przebywał w Moskwie, gdzie kompletował materiały do katalogu biblioteki nieświeskiej Radziwiłłów.
mgr Magdalena Mnikowska przebywała na stypendium naukowym w Pradze, zbierając materiały do tomu XXXVI staropolskiej serii Bibliografii.
Pan mgr Stanisław Siess-Krzyszkowski przeprowadzał kwerendy naukowe w Bibliotece Uniwersyteckiej w Helsinkach, głównie na potrzeby przygotowywanego Katalogu Biblioteki Radziwiłłowskiej.
mgr Alina Baran przebywała na stypendium naukowym w Uniwersytecie Wiedeńskim. Przeprowadziła cenne dla nas kwerendy w Bibliotece Narodowej i w Bibliotece Uniwersyteckiej.
Pan mgr Stanisław Siess-Krzyszkowski opublikował kolejny swój artykuł: гражданский шрифт для польского языка. Czytaj tutaj.
W ramach cotygodniowych zebrań roboczych naszego Zakładu wysłuchaliśmy referatu p. dr Jolanty Gwioździk z Zakładu Historii Książki i Bibliotek Uniwersytetu Śląskiego pt. Historyczne kolekcje klasztorne. Świat zaginiony a utrwalony w Bibliografii Polskiej Estreicherów. Po interesującym referacie i pamiątkowym zdjęciu, długo jeszcze dyskutowaliśmy, przeglądając nasze skarby: materiały trzech pokoleń Estreicherów.
Badanie ilości odwiedzin naszej Elektronicznej Bazy Bibliografii Estreichera pokazuje, że w ostatnim czasie (mimo dopiero zapoczątkowania jej obecności w internecie) średnio dziennie uruchamiana jest spod ok. 500 różnych adresów (z całej Polski, w Europie głównie z Niemiec, a także ze Stanów Zjednoczonych).
prof. Wacław Walecki wygłasza w Polskiej Akademii Nauk odczyt pt. Bibliografia Estreichera dziś i w perspektywie XXI wieku. Apeluje o to, by wydawanie bibliografii, zwłaszcza zaś przygotowywanie Elektronicznej Bazy Bibliografii Estreichera było przyjęte jako zadanie nie tylko UJ, lecz również całego krakowskiego środowiska naukowego, z PAN, PAU, Akademią Pedagogiczną im. KEN i innymi placówkami naukowymi naszego miasta.
prof. Wacław Walecki przebywał w Kijowie. W Akademii Kijowsko-Mohylańskiej i na tamtejszym uniwersytecie wygłosił wykłady oraz omówił sprawę współpracy bibliograficznej z biblioteką uniwersytecką oraz z Ukraińską Biblioteką Narodową w związku z projektem Starodruki polskie na Wschodzie.
Z wielkim smutkiem informujemy, że dzisiaj zmarła długoletnia pracownica Zakładu Bibliografii, p. mgr Zofia Otczyk. Przez całe swoje życie zawodowe, przez ponad 50 lat, była związana serdecznie pracą nad Bibliografią. Redagowała wiele tomów, wykształciła wielu współpracowników. Pozostanie z nami na zawsze jako Nasza Kochana Pani Basia. (na pogrzebie na Cmentarzu Rakowickim, w dniu 22.03.07, Zmarłą pożegnał w imieniu Zakładu prof. W. Walecki).
mgr St. Siess-Krzyszkowski na cotygodniowym zebraniu naukowym Zakładu przedstawia referat warsztatowy dla wszystkich pracowników o systematyce odsyłaczy w Bibliografii Polskiej.
prof. dr hab. Wacław Walecki bierze udział w konferencji naukowej Bibliologia a warsztat badawczy nauk humanistycznych i społecznych w Instytucie Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego i wygłasza referat "Nowy Estreicher” – polska bibliografia narodowa w wersji elektronicznej.