Nazwisko i imię:
Socyn Faustus (Sozzino), Senensis (1539 † 3 marca 1604), synowiec Leliusa Socyna (pseudonimy: Dominicus Lopez Soc. Jesu, Prosper Dysidaeus, Felix Turpis v. Turpilio, Gratianus Turpio Gerapolensis).
Tytuł:
Explicatio Primae partis primi capitis Iohannis Scripta a Fausto Socino Senense Adjectae sunt cap: 9. Epist: ad Rom: & aliorum quorundam S. scripturae locorum, ejusdem auctoris explanationes.
Miejsce i rok wydania:
Racoviae Typis Sebastiani Sternacii, Anno 1618.
Opis/komentarz:
w 8ce, k. 2 nlb., str. 124 i 1 str. nlb.
Właściwie jest stron 125, gdyż str. 112 powtórzona.
Na 2iej k. nlb.: Hieronymus a Moscorow Moscorovius, Christiano Lectori Salutem. Tu wychwala pracowitość Socyna.
Na str. 1—4 przedmowa autora: Lectori Pio, zakończona: Vale. Tu podaje nalegania przyjaciół jako powód swojego pisma.
Sam traktat rozpoczyna się od słów: Quoniam ut in epistola ad lectorem monuimus... Rozbiera tekst św. Jana począwszy od słów: In principio erat verbum... aż do słów: Plenum gratiae et veritatis (s. 48).
Poczem: Martinus Czechovicius (excipiente Johanne Voidovio dum Czechovicius suum scriptum recitaret) offensus explicatione fratrum in illa verba... (tu 9 zarzutów Czechowicza). Następuje odpowiedź Socyna na te zarzuty (str. 48—50).
Następuje: Brevis explicatio et quasi paraphrastica IX cap: epistolae ad Rom: (od str. 51—64).
Od str. 65—124: Sequuntur aliorum locorum Sacrae scripturae explicationes ... (Łącznie z tem stoi polemika Socyna z semijudaizantes, którzy inaczej jeden z ustępów z Ezajasza interpretują). Objaśnia tu Socyn różne ustępy z pisma Starego i Nowego Zakonu. Na str. 113: Paraphrasis in finem tertii cap: epistolę prioris Petri apostoli.
Kończą na ost. stronie: Errata insigniora.
Z tych kilku pisemek Socyna tutaj zawartych najważniejszym jest niewątpliwie wykład początku ewang. św. Jana. Zrozumienie tego początku było pytaniem zasadniczem dla dogmatyki socyniańskiej, gdyż od niego zależało zaprzeczenie przedwieczności i bóstwa Chrystusa. Jakąś pracę na ten sam temat dziś nieznaną napisał już Lelius Socyn. Dowiadujemy się o jej istnieniu 1) od Fausta Socyna, który w swoich „Fragmenta” (obacz) wydanych 1619 przyznaje, że z niej korzystał i że stamtąd dużo zaczerpał. 2) Z jej streszczenia przekazanego w dziele Blandraty Brevis enarratio disputationis Albanae (Albae Juliae 1568). Jest to protokół dysputy odbytej między Antytrynitarjuszami siedm. a Kalwinami (Melius). Ale autentycznego tekstu pracy Leliusa nie znamy. Natomiast praca Fausta Socyna, napisana w r. 1561, doszła do nas w czterech wersjach:
Pierwsza wersja ogłoszona została pierwotnie drukiem w dziele Blandraty: Ministrorum Transsylvaniae et Sarmatiae consentientium... (1562) (obacz o tem Bock II. 650).
Inną wersję dostał w rękopisie do rąk Grzegorz Paweł, przerobił na język polski i ogłosił w r. 1568 pt.: Wykład na pierwszą kapitułę — o czem obacz niżej.
Jakąś inną wersję rękopiśmienną dostał do swoich rąk polemista Franc. Junius i ogłosił jako materjał polemiczny w r. 1590 (ob. tom XVIII str. 669).
Wreszcie w r. 1618 Moskorzewski wydrukował tekst autentyczny(?) w Rakowie i z tego druku przejęto go do I tomu „Opera” 1656, a zapewne stał się on także podstawą do przekładu holenderskiego (ob. niżej).
Kwestja pocz. ewang. św. Jana zatrudnia też nietylko Socyna, ale wszystkich teologów tego obozu oraz zwalczających go. Ze strony katolickiej atakował najostrzej wykład Socyna X. Śmiglecki w kilku swoich dziełach, a zwłaszcza w Verbum caro factum (1613) na str. 33 i nast.
Znane mi rozprawy specjalne poświęcone tej kwestyj (nie kusząc się o wyliczenie ustępów, zawartych w dziełach ogólnych dotyczących dogmatów socyniańskich), są następujące: Clericus J. (1695) — Coccejus (1659) — Crellius J. — Crusius Flor. — Czechowicz M. — Enjedini — Junius Franc. (Defensio 1591 i 1638) — Licinius — Schlichting J. (Notae 1639) — Smalcius (Refutatio 1614, Auslegung 1611, Homiliae 1615) — Smiglecki M. (Verbum caro factum 1614 i inne pisma) — Socinus Lelius — Socinus Faustus (1562—1618) — Vechner — Vitrelinus (1586) — Zanchius (De tribus Elohim) — Brentius (1588).
Sandius str. 44—66. — Bock II str. 728— 732 obszerniej streszcza tę pracę Socyna. — Jocher 2510.
Lokalizacja:
Czartor. — Dzików. — Warsz. uniw.
Całość:
Socyn Faustus (Sozzino), Senensis (1539 † 3 marca 1604), synowiec Leliusa Socyna (pseudonimy: Dominicus Lopez Soc. Jesu, Prosper Dysidaeus, Felix Turpis v. Turpilio, Gratianus Turpio Gerapolensis).
Explicatio Primae partis primi capitis Iohannis Scripta a Fausto Socino Senense Adjectae sunt cap: 9. Epist: ad Rom: & aliorum quorundam S. scripturae locorum, ejusdem auctoris explanationes.
Racoviae Typis Sebastiani Sternacii, Anno 1618.
w 8ce, k. 2 nlb., str. 124 i 1 str. nlb.
Właściwie jest stron 125, gdyż str. 112 powtórzona.
Na 2iej k. nlb.: Hieronymus a Moscorow Moscorovius, Christiano Lectori Salutem. Tu wychwala pracowitość Socyna.
Na str. 1—4 przedmowa autora: Lectori Pio, zakończona: Vale. Tu podaje nalegania przyjaciół jako powód swojego pisma.
Sam traktat rozpoczyna się od słów: Quoniam ut in epistola ad lectorem monuimus... Rozbiera tekst św. Jana począwszy od słów: In principio erat verbum... aż do słów: Plenum gratiae et veritatis (s. 48).
Poczem: Martinus Czechovicius (excipiente Johanne Voidovio dum Czechovicius suum scriptum recitaret) offensus explicatione fratrum in illa verba... (tu 9 zarzutów Czechowicza). Następuje odpowiedź Socyna na te zarzuty (str. 48—50).
Następuje: Brevis explicatio et quasi paraphrastica IX cap: epistolae ad Rom: (od str. 51—64).
Od str. 65—124: Sequuntur aliorum locorum Sacrae scripturae explicationes ... (Łącznie z tem stoi polemika Socyna z semijudaizantes, którzy inaczej jeden z ustępów z Ezajasza interpretują). Objaśnia tu Socyn różne ustępy z pisma Starego i Nowego Zakonu. Na str. 113: Paraphrasis in finem tertii cap: epistolę prioris Petri apostoli.
Kończą na ost. stronie: Errata insigniora.
Z tych kilku pisemek Socyna tutaj zawartych najważniejszym jest niewątpliwie wykład początku ewang. św. Jana. Zrozumienie tego początku było pytaniem zasadniczem dla dogmatyki socyniańskiej, gdyż od niego zależało zaprzeczenie przedwieczności i bóstwa Chrystusa. Jakąś pracę na ten sam temat dziś nieznaną napisał już Lelius Socyn. Dowiadujemy się o jej istnieniu 1) od Fausta Socyna, który w swoich „Fragmenta” (obacz) wydanych 1619 przyznaje, że z niej korzystał i że stamtąd dużo zaczerpał. 2) Z jej streszczenia przekazanego w dziele Blandraty Brevis enarratio disputationis Albanae (Albae Juliae 1568). Jest to protokół dysputy odbytej między Antytrynitarjuszami siedm. a Kalwinami (Melius). Ale autentycznego tekstu pracy Leliusa nie znamy. Natomiast praca Fausta Socyna, napisana w r. 1561, doszła do nas w czterech wersjach:
Pierwsza wersja ogłoszona została pierwotnie drukiem w dziele Blandraty: Ministrorum Transsylvaniae et Sarmatiae consentientium... (1562) (obacz o tem Bock II. 650).
Inną wersję dostał w rękopisie do rąk Grzegorz Paweł, przerobił na język polski i ogłosił w r. 1568 pt.: Wykład na pierwszą kapitułę — o czem obacz niżej.
Jakąś inną wersję rękopiśmienną dostał do swoich rąk polemista Franc. Junius i ogłosił jako materjał polemiczny w r. 1590 (ob. tom XVIII str. 669).
Wreszcie w r. 1618 Moskorzewski wydrukował tekst autentyczny(?) w Rakowie i z tego druku przejęto go do I tomu „Opera” 1656, a zapewne stał się on także podstawą do przekładu holenderskiego (ob. niżej).
Kwestja pocz. ewang. św. Jana zatrudnia też nietylko Socyna, ale wszystkich teologów tego obozu oraz zwalczających go. Ze strony katolickiej atakował najostrzej wykład Socyna X. Śmiglecki w kilku swoich dziełach, a zwłaszcza w Verbum caro factum (1613) na str. 33 i nast.
Znane mi rozprawy specjalne poświęcone tej kwestyj (nie kusząc się o wyliczenie ustępów, zawartych w dziełach ogólnych dotyczących dogmatów socyniańskich), są następujące: Clericus J. (1695) — Coccejus (1659) — Crellius J. — Crusius Flor. — Czechowicz M. — Enjedini — Junius Franc. (Defensio 1591 i 1638) — Licinius — Schlichting J. (Notae 1639) — Smalcius (Refutatio 1614, Auslegung 1611, Homiliae 1615) — Smiglecki M. (Verbum caro factum 1614 i inne pisma) — Socinus Lelius — Socinus Faustus (1562—1618) — Vechner — Vitrelinus (1586) — Zanchius (De tribus Elohim) — Brentius (1588).
Sandius str. 44—66. — Bock II str. 728— 732 obszerniej streszcza tę pracę Socyna. — Jocher 2510.
Czartor. — Dzików. — Warsz. uniw.
Explicatio Primae partis primi capitis Iohannis Scripta a Fausto Socino Senense Adjectae sunt cap: 9. Epist: ad Rom: & aliorum quorundam S. scripturae locorum, ejusdem auctoris explanationes.
Racoviae Typis Sebastiani Sternacii, Anno 1618.
w 8ce, k. 2 nlb., str. 124 i 1 str. nlb.
Właściwie jest stron 125, gdyż str. 112 powtórzona.
Na 2iej k. nlb.: Hieronymus a Moscorow Moscorovius, Christiano Lectori Salutem. Tu wychwala pracowitość Socyna.
Na str. 1—4 przedmowa autora: Lectori Pio, zakończona: Vale. Tu podaje nalegania przyjaciół jako powód swojego pisma.
Sam traktat rozpoczyna się od słów: Quoniam ut in epistola ad lectorem monuimus... Rozbiera tekst św. Jana począwszy od słów: In principio erat verbum... aż do słów: Plenum gratiae et veritatis (s. 48).
Poczem: Martinus Czechovicius (excipiente Johanne Voidovio dum Czechovicius suum scriptum recitaret) offensus explicatione fratrum in illa verba... (tu 9 zarzutów Czechowicza). Następuje odpowiedź Socyna na te zarzuty (str. 48—50).
Następuje: Brevis explicatio et quasi paraphrastica IX cap: epistolae ad Rom: (od str. 51—64).
Od str. 65—124: Sequuntur aliorum locorum Sacrae scripturae explicationes ... (Łącznie z tem stoi polemika Socyna z semijudaizantes, którzy inaczej jeden z ustępów z Ezajasza interpretują). Objaśnia tu Socyn różne ustępy z pisma Starego i Nowego Zakonu. Na str. 113: Paraphrasis in finem tertii cap: epistolę prioris Petri apostoli.
Kończą na ost. stronie: Errata insigniora.
Z tych kilku pisemek Socyna tutaj zawartych najważniejszym jest niewątpliwie wykład początku ewang. św. Jana. Zrozumienie tego początku było pytaniem zasadniczem dla dogmatyki socyniańskiej, gdyż od niego zależało zaprzeczenie przedwieczności i bóstwa Chrystusa. Jakąś pracę na ten sam temat dziś nieznaną napisał już Lelius Socyn. Dowiadujemy się o jej istnieniu 1) od Fausta Socyna, który w swoich „Fragmenta” (obacz) wydanych 1619 przyznaje, że z niej korzystał i że stamtąd dużo zaczerpał. 2) Z jej streszczenia przekazanego w dziele Blandraty Brevis enarratio disputationis Albanae (Albae Juliae 1568). Jest to protokół dysputy odbytej między Antytrynitarjuszami siedm. a Kalwinami (Melius). Ale autentycznego tekstu pracy Leliusa nie znamy. Natomiast praca Fausta Socyna, napisana w r. 1561, doszła do nas w czterech wersjach:
Pierwsza wersja ogłoszona została pierwotnie drukiem w dziele Blandraty: Ministrorum Transsylvaniae et Sarmatiae consentientium... (1562) (obacz o tem Bock II. 650).
Inną wersję dostał w rękopisie do rąk Grzegorz Paweł, przerobił na język polski i ogłosił w r. 1568 pt.: Wykład na pierwszą kapitułę — o czem obacz niżej.
Jakąś inną wersję rękopiśmienną dostał do swoich rąk polemista Franc. Junius i ogłosił jako materjał polemiczny w r. 1590 (ob. tom XVIII str. 669).
Wreszcie w r. 1618 Moskorzewski wydrukował tekst autentyczny(?) w Rakowie i z tego druku przejęto go do I tomu „Opera” 1656, a zapewne stał się on także podstawą do przekładu holenderskiego (ob. niżej).
Kwestja pocz. ewang. św. Jana zatrudnia też nietylko Socyna, ale wszystkich teologów tego obozu oraz zwalczających go. Ze strony katolickiej atakował najostrzej wykład Socyna X. Śmiglecki w kilku swoich dziełach, a zwłaszcza w Verbum caro factum (1613) na str. 33 i nast.
Znane mi rozprawy specjalne poświęcone tej kwestyj (nie kusząc się o wyliczenie ustępów, zawartych w dziełach ogólnych dotyczących dogmatów socyniańskich), są następujące: Clericus J. (1695) — Coccejus (1659) — Crellius J. — Crusius Flor. — Czechowicz M. — Enjedini — Junius Franc. (Defensio 1591 i 1638) — Licinius — Schlichting J. (Notae 1639) — Smalcius (Refutatio 1614, Auslegung 1611, Homiliae 1615) — Smiglecki M. (Verbum caro factum 1614 i inne pisma) — Socinus Lelius — Socinus Faustus (1562—1618) — Vechner — Vitrelinus (1586) — Zanchius (De tribus Elohim) — Brentius (1588).
Sandius str. 44—66. — Bock II str. 728— 732 obszerniej streszcza tę pracę Socyna. — Jocher 2510.
Czartor. — Dzików. — Warsz. uniw.